دایکات چیست؟

ایکات اصطلاحی است که در لغت به معنی برش و قالب است، اما در کل به معنای قالب زنی همراه تیغ و خط تا می باشد. فرآیند دایکاتینگ در ابتدا و در حدود قرن نوزدهم در صنایع تولید کفش مورد استفاده قرار گرفته و پس از آن به علت کارایی مطلوب این تکنیک در دیگر صنایع از جمله صنعت چاپ نیز مورداستفاده قرار گرفت.

عملیات دایکات، از گروه خدمات تکمیلی بعد از چاپ بشمار می رود که با استفاده از آن می توان طرح ها و نقش های مد نظر را با قالب بر روی محصولات چاپی و بسته بندی اجرا نمود. برای تبدیل محصولاتی از قبیل کاغذ و مقوا به فولدر(پوشه)، جعبه و لیبل، باید از نوع ویژه ای برش استفاده کرد. در این روش، با استفاده از برش قالبی بخش های مورد نظر را، از ورق اصلی جدا می کنند.

به این روش دایکات گفته می شود؛ به طور کلی قالب های دایکات؛ مجموعه ای از تیغ های برش، خط تا و پرفراژ را تشکیل می دهند که به منظور تهیه جعبه گسترده بکار گرفته می شود.

دایکات از قواعد برش و خط تا و همچنین سوسه گیری تبعیت می کند. به مجموعه فرایندهایی که توسط آن، قالب های مزبوطه به تیغ، پوشال برداری و سوسه گیری ساخته می شوند، قالب سازی می گویند.

در روش تیغ زنی تخت، قالب از یک صفحه که معمولا از جنس تخته سه لایی است، ساخته می شود. روی این صفحه بنا بر نیاز، ابزارهایی نصب می شوند که کاربردهای متفاوتی دارند و نیازهای مختلفی همچون خط تا زنی، تیغ زنی، پرفراژ زنی و برجسته کاری و … را برآورده می سازند.

 

پروسه برش و خم نمودن 

توسط قالبی متشکل از تیغ هایی که بر روی صفحه چوبی قرار گرفته انجام می شود. قالب بر روی دستگاه بسته می شود و توسط فشار دستگاه بر روی مقوا یا انواع کاغذ، برش، فرم دهی و تا شدگی اعمال می گردد.

 

بطور کلی مفاهیم مربوط به فرآیند دایکات، به شرح زیر قابل تعریف هستند:

برش :

به تیغ زنی و برش دقیق دور تا دور طرح، روی متریال چاپی گفته می شود.

خط تا :

ایجاد بخش های خم شده یا همان تازنی است. (در این کار به نحوی انجام می شود که هیچ شکاف و ترک خوردگی در محصول ایجاد نشود.)

برجسته سازی :

در مرحله ی قالب زنی و همزمان با اعمال خط برش و خط تا بر روی متریال چاپی، می توان با استفاده از ابزار برجسته سازی بر روی قالب، قسمت هایی از کار چاپی را برجسته نمود.

سوسه گیری :

به جداسازی جعبه از شیت قالب خورده ی مقوا گفته می شود. سوسه ها، بخش هایی از مقوای حاشیه هر بخش از طح هستند که کار چاپی را به ورق متصل می کند. بعد از اینکه سوسه ها به حفظ موقعیت ثابت ورق چاپی هنگام تیغ زنی کمک کردند، آنها را از فضای خالی ورق جدا می کنند.

پوشال برداری :

به حذف ضایعات و قسمت های اضافه در کار چاپی، پوشال برداری یا پوشال گیری گفته می شود.

دایکات یا قالب زنی چطور کار می کند؟

فرآیند دایکات، چه برای طرح های خاص و پیچیده، چه صرفا شامل حروف الفبایی؛ مستلزم دقت بسیار است. در فرآیند تیغ زنی لازم است تمام برش ها، خط تا، پرفراژ یا برجسته سازی، با چاپ روی محصول، تراز و هماهنگ باشند.

در بسته بندی های مقوایی، کارتنی و پاکت های کاغذی، لازم است زبانه ها همدیگر را بطور دقیق بپوشانند و با یکدیگر جفت شوند تا بسته بندی  قابل استفاده باشد. در بجسته سازی برای خطوط بریل، لازم است تا میزان برجستگی کاملا دقیق و مناسب ایجاد شود تا خوانش کلمات بریل به سهولت انجام شود.

در برش و پرفراژ ملزومات چاپی، لازم است تا دقت دایکات به اندازه ای باشد که پرفراژ نه سست و ضعیف ایجاد شود و نه بصورت نیمه و غیر قابل اجرا شدن باشد.

به این ترتیب، مرحله دایکات، یکی از مراحل کلیدی است که می بایست با دقت و ظرافت زیادی اجرا شود تا پروسه های پیش از چاپ و چاپ را قابل استفاده سازد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *